Analyzing the Causes and Effects of Rural Landscape Changes: The Case of the Ordu Province of Eastern Black Sea Basin (Turkey)

Building on the perspective that indigenousness of cultural landscapes must be protected, the present article studies the changes on landcover/landuse; one of the most important components of cultural landscapes. The aim is to provide data for future planning studies protecting cultural landscapes. This study is carried out in three stages. In the first stage, landcover is investigated in five time points (1990, 2000, 2006, 2012, and 2018), in four main categories (artificial surfaces, agricultural areas, forest areas, water bodies), and the changes are reported comparatively. In the second stage, examinations are detailed according to the first stage’s results. Transitions among categories which led to significant changes, and the transition process is analyzed. Landscape Transition Matrix and transition intensities are calculated for three time points and two time periods. In the last stage, landcover transitions according to subclasses are analyzed. In the conclusions section, causes and effects of the changes are discussed. This study is providing detailed inputs to future solutions by incorporating the landcover categories among which the transitions occurred, periods of these transitions, and analyzing the intensity of the subclasses. The sample area selected is Ordu province in the Eastern Black Sea Region, where the climate with high precipitation, harsh topography, its forests, scattered settlement pattern, agricultural production, and migration activities differentiate among the Anatolian Peninsula. The results of the analyses are indicating that the landcover changes are against the agricultural and forest areas, and the problem lies within the uncontrolled expansion of hazelnut gardens.

Kırsal Peyzajların Değişimlerinin Nedenleri ve Etkilerinin Analizi: Doğu Karadeniz-Ordu İli Örneği

Bu makalede kültürel peyzajların yere özgü olma durumlarının korunması gerekliliği yaklaşımından hareketle, kültürel peyzajların en önemli bileşenlerinden biri olan arazi örtüsü/kullanımındaki değişimlerin analiz edilmesine yönelik yapılan çalışma aktarılmaktadır. Çalışmada, kültürel peyzajların korunması için yapılacak planlama çalışmalarına veri aktarılması amaçlanmıştır. Çalışma üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada arazi örtüsü, beş zaman kesitinde (1990, 2000, 2006, 2012, 2018), dört temel kategoride (yapay yüzeyler, tarımsal alanlar, orman alanları, su yüzeyleri) incelenmiş ve karşılaştırmalı olarak değişiklikler saptanmıştır. İkinci aşama birincinin sonuçlarına göre analizin derinleştirildiği aşamadır. Öne çıkan değişimlerin, hangi kategoriler arasındaki geçişlerle olduğu ve bu geçiş süreci analiz edilmektedir. Üç zaman kesiti ve iki zaman aralığı için, peyzaj geçiş matrisi oluşturulmuş ve geçiş yoğunlukları hesaplanmıştır. Son aşamada, arazi örtüsü geçişlerinin alt kategorilere göre geçiş durumları analiz edilmektedir. Makale kapsamında analiz sonuçları bağlamında, meydana gelen değişimlerin nedenleri ve etkileri de tartışılmaktadır. Çalışma, değişimlerin hangi arazi örtüsü kategorileri arasındaki geçişleri içerdiği, bu geçişlerin dönemleri ve alt kategoriler bazında yoğunluğunu da analiz ederek, üretilecek çözümlere detaylı girdiler sağlayabilmesi açısından farklılaşmaktadır. Analizlerin uygulandığı örnek alan Anadolu Yarımadasında yağışlı iklimi, sert topoğrafyası, ormanları, seyrek yerleşme deseni, tarımsal üretimi ve göç hareketleri ile farklılaşan Doğu Karadeniz Bölgesi ve bölgede öne çıkan yerleşmelerden Ordu ili olarak seçilmiştir. Analizler sonucunda Doğu Karadeniz Bölgesi Ordu ili arazi örtüsünde meydana gelen değişimlerin genelde tarımsal alanlar ve orman alanları aleyhine gelişen yapısı, detayda ise tarımsal alanların alt sınıflaması olan meyve ağaçları sınıflaması içerisinde yer alan fındık bahçelerinin kontrolsüz genişlemesi sorunları olduğu ortaya konulmaktadır.