The purpose of a conservation act is to secure cultural heritage so that the associated cultural values can be passed on to future generations. Hence, conservation that is defined as “keeping alive” in a manner to include yesterday, today, and tomorrow is regarded as a cultural act. Therefore, one of the major justifications for conservation is to ensure the integrity of the values of monumental building in relation to the authenticity, documental, historic, architectural, usage, and continuity values. In order to actively carry out conservation, the monumental building, considered to be cultural heritage entities, should be assigned a function and opened for public service, which would ensure human-building integration. However, the most important point to bear in mind is to achieve the correct balance between conservation and functional modification in such a way that the structure will not lose its authenticity. Within the framework of conservation criteria, it is quite important to determine the success in the preservation of the authenticity, as well as the satisfaction of the new users. The performance level of monumental building, which can also be defined as “cultural perception performance,” will aid in measuring the manner in which different characteristics--authenticity, symbolic, historic, and cultural values of a building are perceived by the users. Within the scope of this study, the Buruciye Madrasah, a single-story Anatolian Seljuk period building with open courtyard plan located in the Central Anatolian Region within the boundaries of the city of Sivas, was examined. The building used today as Handicraft Market and Tea Garden. The cultural perception performance of this cultural heritage building was assessed in order to evaluate whether the authenticity values of the building were accurately perceived by the users, within the limits of the physical environment that the building is located in.
Keywords: Monument, re-use, cultural perception performance, Buruciye MadrasahGeçmişten gelen kültürel değerlerin gelecek kuşaklara aktarılabilmesi adına, kültürel mirasın güvence altına alınması olarak tanımlanan korumanın en büyük gerekçelerinden biri; tarihsel ve kültürel değerler olarak nitelendirdiğimiz anıtsal yapıların taşıdığı, özellikle özgünlük, belgesel, kimlik, tarihsel, mimari, kullanım ve süreklilik değerlerinin yitirilmemesinin sağlanmasıdır. Korumanın aktif olarak gerçekleştirilebilmesi için; kültürel miras olarak ele aldığımız anıtsal yapılara işlevsel bir içerik kazandırmak; onları toplum kullanımına sunup yararlanmak ve insan-yapı bütünleşmesini sağlanmak gerekmektedir. Ancak buradaki en önemli konu, koruma ile işlevsel değişim arasında doğru bir denge kurulması ve yapının özgünlük değerlerinin yitirilmemesi olmalıdır. Bu sebeple anıtsal bir yapının yeniden kullanıma adaptasyon sürecinde en önemli nokta, yapının kültürel değerinin ve özgünlüğünün korunmasıdır. Bu bağlamda anıtsal yapılarda “kültürel algı performansı” olarak adlandırdığımız performans değeri; yapının yeniden kullanımında, anıt özelliğinin, özgünlüğünün, simgesel, tarihi ve kültürel değerinin kullanıcı tarafından nasıl algılandığını ölçmemizi sağlayacaktır. İç Anadolu Bölgesi, Sivas il merkezinde yer alan, Anadolu Selçuklu Dönemine ait, açık avlulu ve tek katlı Sivas Buruciye Medresesi çalışma kapsamında incelenmiştir. Bugün “El Sanatları Çarşısı ve Çay Bahçesi” olarak kullanılan Buruciye Medresesinin kültürel algı performansı değerlendirmeleri yapılarak, yapının içerisinde bulunduğu fiziksel çevre ile birlikte özgünlük değerlerinin kullanıcılar tarafından algılanıp algılanmadığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Anıt, yeniden kullanım, kültürel algı performansı, Buruciye Medresesi