Formal Analysis and Principal Architectural Character of Caunus Theater

The ancient city of Caunus lies on the southwest shore of Anatolia, across the island of Rhodes. In the present time, it is located within the borders Köyceğiz town and is on the western bank of the Dalyan River, which connects Lake Köyceğiz with Mediterranean Sea. A port in earlier times, the city now is at quite a distance from the seashore due to the formation of the Dalyan Delta. Its harbor’s location was strategically important for ships sailing between Aegean Sea and the Eastern Mediterranean. The Caunus Theater, situated towards southwest and overlooks the city and sea, is one of the best preserved among the Anatolian theaters as well as other structures of Caunus. Owing to the topography of the site, while the seats situated on the east of the theatre are located on a reformed rock, the seats on the north and west are supported by analemma. Analemma along with some of the seats and the stage are currently in ruins. However, during the process initiated by the founding of an “archeological park” in the city together with its immediate surroundings, a detailed architectural documentation of the city buildings has been planned. This documentation aims not only to document the buildings in isolation but also to indicate the location of the buildings within the city and the relations between the buildings and the topography. Digital coordinate measuring equipment are used for measuring the land, and the fundamental geometry of the theater are recorded in detail. All structural elements are measured meticulously, and a detailed 3-dimensional picture of the theater is created, from which a restituition model is generated in digital format. We have attempted to identify the principal characteristics of the structure using simulations performed on the digital model.

Kaunos Tiyatrosu’nun Biçimsel Analizi ve Temel Mimari Karakteri

Türkiye’nin önemli ören yerlerinden biri olan Kaunos antik kenti, Güneybatı Anadolu’da, Akdeniz ile Ege Denizi’nin birbiriyle kesiştiği bir bölgede, Rodos Adası’nın karşısında, Köyceğiz Gölü’nü Akdeniz’e bağlayan Dalyan Çayı’nın batı kıyısındadır. Kaunos antik kenti, Akdeniz ve Ege Denizi arasındaki stratejik konumundan ötürü önemli bir liman kenti olarak kurulmuştur. Kentin limanı, zamanla Dalaman Çayı’nın yüksek dağlardan getirdiği alüvyonlarla yatağını doldurması ve daha sonra da yatağını değiştirmesi ile bataklık haline gelmiştir. Limana gemilerin giremeyerek ticaretin yok olması ve bataklıklardan kaynaklanan hastalıkların artması ile ölü bir kent haline gelmiştir. Güneybatıya yönlendirilmiş yerleşimiyle kente ve denize hakim konumdaki Tiyatro, sadece kentin ayakta kalmış diğer yapıları arasında değil, Anadolu Tiyatroları içinde de en iyi korunmuş olanlarından biridir. Topografyasından kaynaklı olarak, tiyatronun doğu bölümünde yer alan oturma basamakları, düzeltilmiş anakaya üzerine yerleştirilmişken, kuzey ve batı bölümünde bulunan oturma basamakları ise analemma ile desteklenmiştir. Günümüzde, analemma ve oturma basamaklarının bir bölümü ile sahne binası yıkık durumdadır. Kentin yakın çevresiyle birlikte bir “Arkeolojik Park” olarak değerlendirilmesiyle başlayan süreçte, kent yapıları için ayrıntılı mimari belgeleme yapılması hedeflenmiştir. Bu belgeleme, sadece yapıların tek başlarına ölçülmesini değil; aynı zamanda yapıların kent içindeki konumları, birbirleri ve topografya ile ilişkilerinin değerlendirilmesi amacını da taşımaktadır. Arazi ölçümleri, sayısal koordinat ölçme cihazı ile yapılmış ve tiyatronun temel geometrisi hakkında detaylı bir kayıt elde edilmiştir. Tiyatronun yapısal unsurları taş taş ölçülerek, tiyatronun ayrıntılı üç boyutlu bir resmi elde edilmiş ve bundan yararlanarak sayısal ortamda bir restitüsyon modeli üretilmiştir. Bu model sayesinde kullanımdan kaynaklanan çeşitli durumlar canlandırılmak sureti ile yapının temel karakteristikleri bulunmaya çalışılmıştır.