In contemporary societies, through the advances in the technologies of informatics and communication, global interactions are increased, and developments, variations, changes, and transformations in any field are shared more rapidly than at any previous time in human history. Existing systems have been unable to show the necessary flexibility regarding the new requirements and the problems of new relations due to unpredictable circumstances. This can lead to the perception of chaotic societies and cause ontological problems in planning, which is based on future predictions. The main goal of this paper is to summarize the “synergetic society model”, “synergic administration” and “synergistic planning approaches” (developed for the dissertation). These concepts will help us to understand uncertain and unpredictable social changes. According to our model, “social synergy”, which is spontaneously emerging and organizing via communication channels, is thoroughly examined in the processes of chaos and self-organization as experienced following the eastern Marmara earthquake in 1999. The building process of a primary school with the help of social synergy in Kılıçköy / Yalova after the earthquake is explained on the basis of communication channels between different levels and with varying dynamics.
Keywords: Chaos; earthquake; self-organization; social synergy; synergetic, synergetic society model; synergic administration, synergistic planning.İletişim ve bilgi teknolojilerinin sürekli geliştiği günümüz toplumlarında, küresel etkileşimlerin artışı ile birlikte her alanda ilerlemeler, çeşitlenmeler, değişim ve dönüşümler insanlık tarihindeki en hızlı dönemini yaşamaktadır. Her şeyin her an değişebildiği ve önceden tahmin edilmesinin giderek zorlaştığı “belirsizlik ortamında” mevcut düzen yeni ilişkilerin gerektirdiği ihtiyaçlar ve sorunlar karşısında yeterli esnekliği gösterememektedir. Bu durum da toplumların kaotik olarak algılanmasına ve gelecek kestirimine dayalı olan planlama anlayışının ontolojik problemler yaşamasına neden olmaktadır. Bu makalenin amacı, planlama süreçleri için belirsiz ve kaotik durumların ortaya çıkmasına neden olan toplumsal değişim-dönüşümleri anlamaya çalışarak, doktora tez çalışmasında geliştirilen “sinerjetik toplum modeli” ile “sinerjik yönetim ve sinerjist planlama yaklaşımları”nı kısaca özetlemektir. Modelin temelini oluşturan ve kaos içinde kendi-kendine organize olan iletişim-etkileşim kanallarıyla gelişmeye başlayan “toplumsal sinerji”; 1999 Marmara depremleri sonrasında yaşanan kaos ve kendi-kendine organizasyon süreçlerinde incelenmiştir. Deprem sonrasındaki toplumsal sinerji ile Kılıçköy / Yalova’daki bir ilkokulun yapım süreci, farklı düzeyler ve farklı dinamikler arasındaki iletişim-etkileşim kanalları örneğinde açıklanacaktır.
Anahtar Kelimeler: Kaos; deprem; kendi-kendine organizasyon; toplumsal sinerji; sinerjetik toplum; sinerjik yönetim; sinerjist planlama.