Especially during the last decade, in parallel with the technological and scientific developments in the world, empirical researches have been conducted on the livability in urban spaces, people’s quality of life and the development of the urban space quality, together with a general questioning of the concept of urbanization. The results of these researches are presented as research reports. Urban space is the main tool integrating a city. Urban spaces are shared by the city-dwellers and various users, and serve as the environment in which they convey and relearn cultural accumulation. Moreover, in the context of defining the urban environment (the formation of the image regarding that city), city-dwellers acquire the experience of being a city-dweller as a consequence of their cultural identities, individual development and interaction with each other in these spaces. In cities or urban places, the practical and theoretical problems experienced with respect to public spaces are mostly methodological since it is not exactly known what is meant or understood by “public spaces”. The problem of understanding this complication can be solved not by evaluating the social, political, functional, and aesthetic issues randomly, but by the experts’ clear presentation of the solutions related to their research. In this study, in parallel with the developments in the world, the parameters of space quality to be used were determined for the urban spaces (squares and streets) in our country to be redesigned and renewed in the context of the quality of space.
Keywords: Urban space; perception; spatial quality; urban space quality; the concept of urban space quality in squares and avenues/streets.Özellikle son on yılda dünyadaki teknolojik, bilimsel gelişmeler paralelinde kentleşme kavramının yeniden sorgulaması ile beraber; kentlerdeki yaşanabilirlik, insanların yaşam kalitesi ve kentsel mekân kalitesinin geliştirilmesine yönelik ciddi araştırmalar yapılmakta ve bunların sonuçları araştırma raporları olarak sunulmaktadır. Kentsel mekân bir şehrin/kentin ana bütünleşme aracıdır. Kentsel mekânlar kentlilerin ya da değişik kullanıcılarının kültürel birikimlerini paylaştığı, aktardığı, tekrar öğrendiği yerlerdir. Aynı zamanda kentin tanımlanması (o kente dair imaj oluşumu) bağlamında kullanıcıların; kültürel kimlikleri, kişisel gelişimleri ve insanların birbirleriyle etkileşimleri sonucu kentli olma deneyimini elde etmesi de bu mekânlarda olmaktadır. Kentlerde ya da şehirlerde kamusal mekânla ilgili karşılaştığımız pratik ve kavramsal problemlerin birçoğu metodolojiktir. Bunun sebebi, “kamusal mekân” denildiğinde neyin anlaşıldığı ya da neyin kastedildiğinin tam olarak bilinmemesidir. Aslında bu karmaşanın anlaşılabilmesi sorunu sosyal, politik, fonksiyonel ve estetik meselelerin gelişigüzel ele alınması ile değil de bilimsel anlamda uzmanların bu konuları net bir şekilde araştırmalarıyla ilgili buldukları çözümlerin ortaya koymasıyla aşılabilir. Bu çalışmada da dünyadaki gelişmeler paralelinde, ülkemizdeki mekân kalitesi bağlamında, gerek tasarımı yeni yapılacak gerekse yeniden düzenlemesi yapılacak kentsel mekânlara (meydanlar ve sokaklar) yönelik kullanılabilecek mekânsal kalite parametrelerinin belirlenmesine çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kentsel mekân; algı; mekân kalitesi; kentsel mekân kalitesi; meydanlar ve caddeler/sokaklarda kentsel mekân kalitesi kavramı.