Today travel time by urban transport has varied as a result of developing urban facilities, land use pattern, development of transport infrastructure and alternative transport system options for communities. Different factors such as transportation mode, transportation distance, travel route as well as disability status, child ownership and working conditions play a role in the differentiation of individuals’ travel time. However, age group, gender and the purposes of travel should be specified as some of the main factors among travel time differences that are investigated in this work in order to find out statatisticaly meaningful differences. This study has argued the differences between the travel times of urban transport throughout Ankara on these three basic factors. According to household survey in Ankara, it has been applied to Welch’s ANOVA to research whether the participants’ purposes of travel influence the average of travel time or not. It has showed that there are statistically considerable differences in general and gender between the average of travel time depending on the purpose of travel. It has been applied to post-hoc tests for determining purposes causing these differences. The difference has been generally seen between travel times for the purpose of work, school and shopping. Individuals from different age groups have differences in travel time for school and shopping. The purposes of travel and travel times of young and middle-age group distinguish from each other. However, there are no considerable differences for child age group between the purposes of travel and travel times by gender.
Keywords: Gender, one-way analysis of variance; total travel time; travel pattern; urban transport; Welch’s ANOVA.Günümüzde kentiçi ulaşımda geçirilen yolculuk süresi, gelişen kentsel imkânlar, arazi kullanım deseni, ulaşım altyapısının gelişmişliği ve kentlilerce alternatif ulaşım sistemlerinin tercih edilmesiyle farklılık göstermektedir. Ulaşım türü, ulaşım mesafesi, ulaşım güzergahının yanı sıra, engellilik durumu, çocuk sahipliği ve iş koşulları da, ulaşımda geçirilen sürenin farklılaşmasında bir etkendir. Ancak bireylerin yolculuk süresinin farklılaşmasında en temel değişkenler, yaş grubu, cinsiyet ve yolculuk amacıdır. Bu çalışma kapsamında, Ankara genelinde gerçekleşen kent içi yolculukların yolculuk sürelerinde ortaya çıkan farklılıklar, bu üç temel değişken bazında değerlendirilmiştir. Ankara’da yapılan hanehalkı araştırmasına göre, katılımcıların yolculuk amaçlarına göre yolculuk süresi ortalamaları arasında fark olup olmadığı, Welch’in ANOVA testi ile araştırılmıştır. Genel ve cinsiyete göre, amaca bağlı yolculuk süresi ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar elde edilmiştir. Farklılığı yaratan amaçları belirlemek için post-hoc testlerinden faydalanılmıştır. Genellikle iş, okul ve alışveriş amaçlı yolculuk süreleri arasında farklılık gözlenmiştir. Farklı yaş gruplarına ait bireylerin, okul ve alışveriş amaçlı yolculuk sürelerinde farklılıklar bulunmuştur. Genç ve orta yaş grubunun yolculuk amaçları ve süreleri arasındaki farklılık çeşitlenirken, çocuk yaş grubundaki bireylerin cinsiyete bağlı yolculuk amaçları ve süreleri arasında anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. Yapılan bu çalışma sonucunda, yaş grupları ve cinsiyete göre çeşitli öneriler geliştirilerek, kentsel ulaşım konusunda politika geliştirenlere ve kent içi ulaşımın sosyal bağlamına yönelik araştırma yapanlara yardımcı olacak sonuçlara ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Cinsiyet, tek yönlü varyans analizi; yolculuk süresi; yolculuk deseni; kent içi ulaşım; Welch’in ANOVA testi.