Civil Society can be defined as the ability of organizations and individuals with civic consciousness to cope with social problems. It is also accepted as a source of regional development. Social capital plays an important role in civil society through the trust, norms and networks that facilitate actions and the effectiveness of society. In this context, the structure of civil society in the NUTS II regions of Turkey has been put forth as the main theme of this paper. Indicators defining civil society according to the social capital literature have been produced by primary and secondary data and grouped under specific headings through factor analysis. Accordingly, the indicators that define civil society have been categorized under three basic components: Sociality, Charity and Active Participation. Weight coefficients of factor analysis have been used in deriving the civil society index for NUTS II regions. Thus, the regional distribution of a civil society index consisting of three sub-indices was evaluated. Findings of the analysis reveal the differences between eastern and western regions of Turkey and metropolitan cities.
Keywords: Participation, civil society; social capital; Turkey.Gönüllülük temelinde örgütlenme ve yurttaşlık bilincine dayanan bir gelişmişlik düzeyi ve toplumun problemlerle başetme becerisi olarak tanımlanan sivil toplum, aynı zamanda bölgesel gelişmenin kaynağı olarak da kabul edilmektedir. Eylemleri kolaylaştırmak suretiyle toplumun etkinliğini arttıran, güven, normlar ve iletişim ağları ile açıklanan sosyal sermaye teorisi de toplumsal yaşama katılım ve yurttaşlık bilincine dayanarak sivil topluma önemli bir rol atfetmektedir. Söz konusu teorik çerçeveye bağlı olarak Türkiye’nin Düzey 2 bölgelerindeki sivil toplum yapısı makalenin konusunu oluşturmaktadır. Bu kapsamda sivil toplumu tanımlayan birinci ve ikinci el kaynaklardan üretilen göstergeler, değişkenleri gruplamak amacıyla kullanılan faktör analizi aracılığıyla belirli başlıklar altında toplanmıştır. Buna göre Türkiye’de sivil toplumu tanımlayan göstergeler “yardım ve bağış”, “aktif katılım” ve “toplumsallık” olmak üzere üç başlıkta tanımlanmış ve analiz sonucunda ortaya çıkan temel bileşenlerin ağırlık katsayıları Düzey 2 bölgeler için sivil toplum endeksi oluşturulmasında kullanılmıştır. Böylece üç alt endeksten oluşan sivil toplum endeksinin bölgesel dağılımı değerlendirilmiştir. Araştırmanın bulguları metropol kentler ve ülkenin doğusu ile batısı arasındaki farklılıkları ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler: Katılım, sivil toplum; sosyal sermaye; Türkiye.