Pedestrianization of Streets in Urban Center: The Trabzon Kahramanmaras Street Case
Emine Tarakçı Eren, Tuğba Düzenli, Duygu AkyolDepartment of Landscape Architecture, Karadeniz Technical University, Trabzon, TurkeyUrban centers contain several functional elements. They contain several functions and spaces such as buildings, gardens, parks, shopping areas, residences, health and educational institutions, transportation arteries and accommodations, etc. One of the most significant physical public spaces in the urban scale is the streets and route axes. The focal points of urban life are the public spaces that define the main urban character and make it possible to fulfill and share several social, cultural, recreational and commercial requirements of the urbanites. It has been always important in urban planning for the urbanite to be able to move in a healthy, safe and comfortable manner within the city and access of all user types to urban spaces. Rapid urbanization resulted in unplanned spatial development in the city of Trabzon in Turkey, similar to several metropolitan cities during recent times. Rapid urbanization caused changes in the urban socio-physical structure, leading to the emergence of a transportation system that is dependent on vehicle transportation. Within the said dependency, the main urban axes started to lose their safety, comfort, and for public welfare qualities and their relationship with landscape features were completely ignored. It was determined that there were 98 different closed spaces and 18 different functions in the on-location studies conducted on northern and southern sections of the Trabzon Kahramanmaraş Street, which was selected as the subject of the present case study. Traffic flow directions and public transportation stop locations were determined. It was determined that there were structural landscape elements such as stairs, ramps, lighting, telephone booths, garbage bins, flower pots, billboards, walls, seating units and covering elements on the street and certain plant species including Trachycarpus fortuneii, Ligustrum japonicum, Rosa sp., Thujo occidentalis, Pladycladus orientalis, Pinus pinaster, Pinus pinea, Cercis siliquastrum, Betula pendula, Cedrus libani, Taxus baccata were identified. Based on pedestrian density, Zone 1 was located at the intersection of the street with the square. It was found that the second zone was located at Ziyad Nemli Art Street and its immediate surroundings. The surveys conducted with users demonstrated that they had negative views about the physical conditions of the street. It was determined that 73% of the respondents expressed a positive opinion on the question associated with pedestrianization. In conclusion, the present study aimed to determine the views and requests of the users with the survey and observation methods to construct solutions that would serve the requirements of the residents concerning the pedestrian movements, vehicle and pedestrian density and pedestrian zone on Trabzon city Kahramanmaraş Street and to develop recommendations based on the identified problems.
Keywords: Street, urban center; Maraş Street; Trabzon; pedestrian density; pedetrianization.Kent Merkezinde Caddelerin Yayalaştırılması: Trabzon Kahramanmaraş Caddesi Örneği
Emine Tarakçı Eren, Tuğba Düzenli, Duygu AkyolKaradeniz Teknik Üniversitesi, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, TrabzonKent merkezleri, birçok işlevsel öğenin bulunduğu mekânlardır. Yapılar, bahçeler, parklar, alışveriş mekânları, konutlar, sağlık ve eğitim kurumları, ulaşım arterleri, konaklama gibi pek çok farklı işlevi ve mekânı bir arada bulundururlar. Kent mekrezi ölçeğinde fiziksel açıdan en önemli kamusal mekanlardan biri de caddeler ve yol akslarıdır. Kent yaşamanın odak noktası olan yollar kentin ana karakterini tanımlayan ve kent insanının sosyal, kültürel, rekreasyonel ve ticari anlamda birçok ihtiyacını karşılamasını ve paylaşımlarda bulunmasını sağlayan kamusal mekanlardır. Kentlinin kent içerisinde sağlıklı, güvenli ve rahatça dolaşabilmesi ve kentsel mekanlara erişilebilirliğinin tüm kullanıcı tipleri tarafından sağlanabilmesi kentsel planlama açısında tarihten bugüne dek her koşulda önemli bir yere sahip olmuştur. Son dönemde birçok büyükşehirde olduğu gibi Trabzon kentinde de hızlı kentleşme hareketi ile plansız mekansal gelişim görülmeye başlamıştır.Hızlı kentleşme beraberinde kentin sosyofiziksel yapısında da değişimlere neden olmuş ve araç ulaşımına bağımlı bir ulaşım sistemi ortaya çıkmıştır.Bu bağımlılık içerisinde özellikle kent merkezindeki ana akslar yaya kullanımı açısından güvenilir, konforlu olma ve kamu yararını gözetme özelliğini kaybetmeye başlamış ve peyzaj özellikleri ile de ilişkileri tamamen gözardı edilmiştir. Çalışma kapsamında örnek alan olarak seçilen Trabzon Kahramanmaraş caddesinin kuzey ve güney kısmındaki binaların yerinde etüt ve tespit çalışmalarında zemin katlarında toplam 98 farklı kapalı mekân, işlev türü olarak 18 farklı işlev tespit edilmiştir. Trafik akış yönleri ve dolmuş durak noktaları belirlenmiştir. Cadde üzerindeki yapısal peyzaj elemanları; merdiven, rampa, aydınlatma, telefon kulubeleri, çöp kovaları, çiçek saksıları, reklam panoları, duvarlar, oturma birimleri ve örtü elemanları olduğu, bitki türlerinin ise Trachycarpus fortuneii, Ligustrum japonicum,Rosa sp.,Thujo occidentalis, Pladycladus orientalis, Pinus pinaster, Pinus pinea, Cercis siliquastrum, Betula pendula, Cedrus libani, Taxus baccata bunlardan bazılarıdır. Yaya yoğunluğu bakımından 1. bölge, caddenin meydan ile kesiştiği noktadır. 2. bölge ise Ziyad Nemli Sanat Sokağı ve yakın çevresi çıkmıştır. Kullanıcılarla yapılan anketlerde ise, caddenin fiziksel koşulları ile ilgili yaptıkları değerlendirmeleri genellikle olumsuz olmuştur. Bu caddenin yayalaştırılması ile ilgili soruya ise %73 oranında katılımcı olumlu görüş belirtmiştir. Sonuçta, bu çalışmada, Trabzon kenti Kahramanmaraş Caddesindeki yaya hareketleri, taşıt ve yaya yoğunlukları ve yaya bölgesi hakkında halkın gereksinmelerine cevap verebilecek çözümlerin üretilmesi ve projelerin gerçekleştirilebilmesi için kullanıcıların konuya ilişkin görüş ve isteklerinin anket ve gözlem yöntemleri ile belirlenmesi ve bu belirlemeye bağlı olarak önerilerin geliştirilmesi amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Cadde, kent merkezi; Maraş Caddesi; Trabzon; yaya yoğunlukları; yayalaştırma.Manuscript Language: Turkish
