Reading the Republican modernization process in Mersin through an educational building: Mersin High School (Tevfik Sırrı Gür High School)
Tülin Selvi ÜnlüMersin UniversityDeveloped as a port city during the Ottoman modernization process, Mersin revealed distinctive characteristics, which differentiates it from the traditional Ottoman city, in terms of urban tissue and cultural diversity. Following this process, many institutional and cultural uses began to take place in urban form with the Republican modernization.
Mersin became an alluring city within its close vicinity due to its emerging international commercial relations and business opportunities. Consequently, a new urban life came into existence in the city, different form that existed in other Anatolian cities. It triggered emergence of different land use units in urban form, which was evident especially with erection of buildings of cultural and educational use during the Republican period. People’s House emerged as a cultural building while many schools was built during the Republican modernization.
This study investigates urban development of Mersin during Ottoman and Republican modernization periods, depending on a significant educational building through explorations into the erection of the first high school of the city, Tevfik Sırrı Gür Lisesi, named after the governor of the period, through its relations to urban space. In this framework, urban development of Mersin is studied in relation to its education history and construction of Tevfik Sırrı Gür Lisesi after a discussion on education policy of the Republican period. And this process is discussed in relation to Republican modernization.
Mersin’in Cumhuriyet Modernleşmesi Sürecini Bir Eğitim Yapısı Üzerinden Okumak: Mersin Lisesi (Tevfik Sırrı Gür Lisesi)
Tülin Selvi ÜnlüMersin ÜniversitesiMersin, Doğu Akdeniz’de, Osmanlı modernleşmesi ile gelişmeye başlayan bir liman kentidir. Bu yönüyle, geleneksel Osmanlı kentinden farklı, kendine özgü bir kentsel doku ve demografik çeşitlilik ile gelişmiş, Cumhuriyet modernleşmesinin getirdiği kurum ve yapıları oldukça hızlı biçimde kentsel yaşama ve mekana dahil edebilmiştir.
On dokuzuncu yüzyıl sonunda Mersin, sahip olduğu ticaret ve iş olanaklarıyla bulunduğu coğrafyada bir çekim noktası olmuştur. Bu durum Mersin’de, yakın çevresindeki Anadolu kentlerinden farklı bir yaşam biçimi ve buna yönelik sosyo-kültürel amaçlı çeşitli kentsel kullanımların gelişmesine zemin hazırlamış, kentin bu kullanımlarına Cumhuriyet modernleşmesiyle birlikte yeni yapılar eklenmiştir. Bu yapılar arasında kültür ve eğitim yapıları önemli bir yer tutmuştur. Cumhuriyet’le birlikte kentte, bir Halkevi inşasının yanı sıra daha önce bulunmayan eğitim yapıları kendini göstermeye başlamıştır.
Bu çalışmada, Osmanlı modernleşmesi ile doğmuş ve ardından Cumhuriyet modernleşmesini yaşamış bir kent olarak Mersin’de, tüm bu süreci ve bu süreç içinde kentin gelişimini anlamak için oldukça önemli bilgiler içeren bir eğitim yapısı ele alınacaktır. Bunun için, adını dönemin valisi Tevfik Sırrı Gür’den alan kentin ilk lisesi, yapım süreci ve kent/kentsel mekan ile kurduğu ilişki, mimari ve kentsel ölçekte ele alınarak, Cumhuriyetin modernite projesi kapsamında değerlendirilecektir. Bu doğrultuda öncelikle Cumhuriyet dönemi eğitim politikası, ardından bu dönemde kentin mekansal gelişimi ve eğitim tarihi ilişkisi içinde lisenin inşa süreci ele alınacak ve son olarak da bu sürecin Cumhuriyet modernleşmesi içindeki yeri ve anlamı tartışılacaktır.
Manuscript Language: Turkish
