Gated Communities in the Socio-spatial Segregation Process: The Istanbul Case
Evrim Özkan TÖRE1, Senem Kozaman SOM21Istanbul Metropolitan Planning and Urban Design Center Group, Istanbul2Department of City and Regional Planning, Yildiz Technical University, Faculty of Architecture, Istanbul, Turkey
Gated communities are a forerunner in the new form of urbanization emerging in Istanbul. Among the main factors affecting this urbanization process are the new elites, new lifestyles and the demand for physically-secured housing settlements. Triggered by these factors, gated communities have become the impulsive force of social and spatial segregation. This segregation and its dimensions, which compose the research question of this paper, are analyzed and discussed herein with the help of spatial mapping and interviews. First, the locations of the existing private housing projects in Istanbul are mapped and the location criteria for these projects are determined. Second, some factors affecting the segregation, i.e. the residents’ reasons for preferring to live in a gated community, their usage habits of the facilities within the community and their daily commute to the city, are evaluated via interviews. Finally, the main findings are discussed.
Keywords: Istanbul; gated communities; segregation; location; demand criteria.Sosyo-Mekânsal Ayrışmada Korunaklı Konut Yerleşmeleri: İstanbul Örneği
Evrim Özkan TÖRE1, Senem Kozaman SOM21İstanbul Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi (İMP), İstanbul2Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Beşiktaş, İstanbul
İstanbul, korunaklı yerleşmelerin öncü olduğu yeni bir kentleşme biçimini deneyimlemektedir. Bu yeni deneyimin ortaya çıkışında etkili olan unsurlar arasında; yeni elit tabakanın doğuşu, küreselleşme dalgası ile ortaya çıkan yeni yaşam biçimleri ve deprem-dayanıklı konut yerleşmelerine olan talebi saymak mümkündür. Sözü edilen etkenlerin tetiklediği korunaklı yerleşmeler, mekânsal ve sosyal ayrışmanın itici unsurları haline gelmiştir. Sosyo-mekansal ayrışmanın varlığı ve boyutları, iki koldan yürütülen bu çalışmanın araştırma sorusunu oluşturmakta, mekansal haritalama ve kişisel görüşmeler yardımıyla tartışılmaktadır. Çalışmada ilk olarak, korunaklı konut yerleşmelerinin İstanbul’da nerede ve nasıl bir dağılım gösterdiği incelenmiştir. Bu kısımda, mevcut özel konut projelerinin yer seçimleri harita üzerine yansıtılmış ve yer seçim kriterlerine ilişkin saptamalar yapılmıştır. İkinci olarak, yerleşme sakinleriyle mülakatlar gerçekleştirilmiş, korunaklı konut yerleşmelerinin hangi kriterler doğrultusunda tercih edildiği, sakinlerin yerleşme içerisindeki mekânsal kullanım alışkanlıkları ve kentle olan sosyo-mekânsal ilişkileri incelenmiştir. Çalışmada edinilen temel bulgular sonuç kısmında tartışılarak aktarılmıştır.
Anahtar Kelimeler: İstanbul; korunaklı konut yerleşmeleri; ayrışma; yer seçimi; tercih kriterleri.Manuscript Language: English
