The leading example of western-influenced structures in Ottoman architecture – “Çit Kasrı” at the Yıldız Palace and its repairs
Ayten Erdem, Nevzat İlhanDepartment of Architecture, Yıldız Technical University Faculty of Architecture, İstanbul, TürkiyeÇit Kasrı which is one of the important buildings in the Yıldız Palace was constructed in the mid-19th century. It was probably designed and built by Sarkis Balyan, during the reign of Sultan Abdülaziz. The building is known as the “Çit Kasrı” because of the cloth material called “chit” that covered the interior walls. The ambassadors and officials of foreign states were received in this building.
The Kasır is a single-story building of masonry construction with a partial basement. It was built generally of imported materials. In Ottoman architecture; cement materials, prefabricated imitation stone elements, and interior space decoration covered with silk cloth were certainly used for the first time in this building.
The building was repaired in 1982–1983 by the Research Centre for Islamic History, Art and Culture. It was vacated in 2017 as part of the project to reunify the Yıldız Palace. Today, the building, which is currently idle, is waiting to be repaired and reused.
This study’s aim is to reveal the original values of Çit Kasrı which is in a new restoration process, to evaluate the last restoration, to share the information obtained from this restoration and the current conservation problems of the building with the academic community, and to provide data for the new restoration planned in the future. The research is based on the survey drawings of the building before the restoration, the information obtained from the building during the repair, and the photographs taken before and after the restoration
Osmanlı mimarlığında Batı etkili yapıların öncü örneği; Yıldız Sarayı "Çit Kasrı" ve geçirdiği onarımlar
Ayten Erdem, Nevzat İlhanYıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Anabilim Dalı, İstanbulYıldız Sarayı’nın önemli yapılarından biri olan Çit Kasrı, 19. Yüzyılın 2. yarısında Sultan Abdülaziz döneminde, muhtemelen mimar Sarkis Balyan tarafından planlanmış ve inşa edilmiştir. İç mekân duvarlarını kaplayan ve “çhit” olarak adlandırılan kumaştan dolayı “Çit adlandırılan yapı; Osmanlı döneminde yabancı devlet görevlilerinin ve elçilerin Osmanlı sultanının huzuruna kabul edildiği ve önemli devlet işlerinin görüşüldüğü bir yer olarak kullanılmıştır. Cumhuriyet döneminde önce Askeri Akademi tarafından kütüphane olarak kullanılan yapı, 1982 yılında İslam, Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi’ne (IRCICA) bırakılmış ve 2017 yılına kadar araştırmacı kütüphanesi, sergi ve konferans salonu olarak kullanılmıştır.
Çit Kasrı; kısmi bir bodrum katı olan tek katlı, kâgir yapıdır. Genellikle ithal malzeme ile inşa edilmiş olup, plan şeması, yapım tekniği ve iç mekân dekorasyonunda batı etkisi görülmekte, ancak cephelerinde Türk- İslam mimarisinden izler taşımaktadır. Osmanlı mimarlığında çimento malzemenin, prefabrik suni taş elemanların ve iç mekân duvarlarının atlas kumaş ile dekorasyonunun ilk kez bu yapıda kullanıldığı düşünülmektedir.
Yapının ilk onarımı 1883 yılında, Osmanlı döneminde yapılmıştır. Binanın son onarımı ise 1982 – 1983 yıllarında gerçekleştirilmiştir. Bu restorasyon binanın kendine has özelliklerini korumuş ve yıllarca ayakta kalmasını sağlamıştır. Yapının tarihi belge, özgünlük, eskilik, estetik ve enderlik değerleri mümkün olduğunca korunmuştur. Çit Kasrı, Yıldız Sarayı'nı yeniden birleştirme projesi kapsamında 2017 yılında boşaltılmıştır. Günümüzde atıl durumda olan yapı, onarılmayı ve yeniden kullanılmayı beklemektedir.
Çit Kasrı ile ilgili yayın sayısı çok az olup, yayınların içeriği genellikle yapının tarihçesi ile ilgilidir. 1982-1983 restorasyonunu özetleyen bir broşür basılmasına rağmen, bugüne kadar bu restorasyonun aşamalarını belgeleyen ve dayandığı esasları detaylandıran bir yayın yapılmamıştır.
Yıldız Sarayı'nın kimliğini belirlemek için Sarayı oluşturan yapıların detaylı bir şekilde araştırılması ve elde edilen bilgilerin paylaşılması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, yeni bir restorasyon sürecinde olan Çit Kasrı'nın özgün değerlerini ortaya çıkarmak, 1982-1983 yılları arasında geçirdiği onarımı değerlendirmek, bu onarımdan elde edilen bilgileri ve güncel koruma sorunlarını akademik çevreyle paylaşmak ve yeni restorasyon için veri sağlamaktır. Araştırma, yapının restorasyon öncesi yapılmış olan rölöve çizimlerine, onarım sırasında yapıdan elde edilen bilgilere ve restorasyon öncesi ve sonrası çekilen fotoğraflara dayanmaktadır.
Manuscript Language: English
