Natural and social resources are not evenly distributed in urban areas, which cause an unbalanced development and a differentiated socio-economic structure in the urban space. In cities, where socio-economic characteristics differentiate; social status, occupational and cultural characteristics, lifestyles, income level, relative and citizenry relations cause the location of the inhabitants in different areas of the urban space and these socio-economic differences shape the space. The aim of this study is to analyse how socio-economic characteristics of the inhabitants of Bursa shape the space and what kind of differentiation these characteristics create in the urban space. In order to find out the differentiation of socio-economic and spatial structure of the city, 2000 and 2010 population data of TÜİK and a detailed household questionnaire applied in the different neighbourhoods of Bursa metropolitan area in 2013 have been used. By the data gathered from the questionnaire survey, the changes in the socio-economic structures of neighbourhoods are revealed and by using chi square and principal component analysis, which of the socioeconomic variables are effective on the differentiation of the spatial structure in different neighbourhoods and the relation among these variables are evaluated.
Keywords: Bursa metropolitan area, demographic and socio-economic structure, spatial segregationKentsel mekanlarda doğal ve toplumsal kaynakların eşit şekilde dağılmadığı, bu eşitsiz dağılımın dengeli olmayan bir gelişmeye ve kentsel mekanda sosyo-ekonomik farklılıkların ortaya çıkmasına sebep olduğu görülmektedir. Sosyo-ekonomik özelliklerin çeşitlendiği kentlerde; toplumsal statü, mesleki ve kültürel özellikler, yaşam biçimi, gelir, akrabalık, hemşerilik gibi dinamikler, nüfusun kentsel alanda farklı bölgelerde yer seçmesine yol açmakta ve bu sosyo-ekonomik farklılıklar mekanı şekillendirmektedir. Bu çalışmanın amacı, Bursa kentinde yaşayan nüfusun sosyo-ekonomik özelliklerinin mekanı nasıl şekillendirdiği ve bunun kentsel mekanda nasıl bir farklılaşma yarattığının incelenmesidir. Kentin sosyo-ekonomik ve mekânsal yapısındaki farklılaşmayı ortaya koyabilmek için 2000 ve 2010 TÜİK nüfus verilerinden ve 2013 yılında Bursa metropoliten alanı içerisindeki mahallelerde uygulanan geniş kapsamlı hanehalkı anket çalışmasından yararlanılmıştır. Yapılan çalışmada, mahalle ölçeğinde sosyo-ekonomik yapının değişimi ortaya konulmakta; anket çalışmasından elde edilen verilerle; sosyo-ekonomik ve mekansal yapının farklılaşmasında, hangi değişkenlerin hangi mahallelerde etkili olduğu analiz edilmekte ve değişkenler arasındaki ilişki ki-kare ve temel bileşenler analizleri ile irdelenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Bursa metropoliten alanı, demografik ve sosyo-ekonomik yapı, mekansal ayrışma